Vefaðgengi: hvers vegna það skiptir máli og hvernig það skal tryggt

Gott vef aðgengi er aðferðin við að hanna og búa til vefsíður á þann hátt að allir geti skynjað, skilið, vafrað um og lagt sitt af mörkum á vefnum. Þetta felur í sér að tryggja að allir, þar með talið fatlað fólk, geti notað stafrænt efni án hindrana. Gott aðgengi að vefnum er við það að verða skylda í Evrópu.

Af hverju vefaðgengi er mikilvægt

Þar sem internetið er orðinn órjúfanlegur hluti af daglegu lífi er sífellt mikilvægara að tryggja að vefsíður séu aðgengilegar. Vefaðgengi gerir fötluðu fólki kleift að taka fullan þátt í stafrænu samfélagi, fá aðgang að nauðsynlegri þjónustu og nýta sér menntunar-, fagleg og félagsleg tækifæri. Þrátt fyrir að vefaðgengi sé vel mögulegt standa margir einstaklingar - um 101 milljón fatlaðra í ESB - enn frammi fyrir daglegum hindrunum við að vafra á áhrifaríkan hátt um vefsíður.

Þetta snýst ekki aðeins um þátttöku fatlaðs fólks heldur einnig um jöfnuð og sanngirni í stafræna heiminum. Með því að gera vefsíður aðgengilegar tryggir þú að allir, óháð getu þeirra, geti haft samskipti við efni þitt, vörur og þjónustu.

Aðgengi að vefnum kemur öllum til góða

Þó að vefaðgengi beinist fyrst og fremst að fólki með fötlun kemur það öllum til góða. Margir vinnufærir einstaklingar upplifa einnig aðstæður sem takmarka getu þeirra til að taka þátt í stafrænu efni. Þessar takmarkanir falla í tvo meginflokka:

• Tímabundin fötlun: Skammtímaskerðingar, eins og að jafna sig eftir aðgerð, takast á við meiðsli (t.d. handleggs- eða fótbrot) eða tímabundin sjúkdómsástand, geta gert notkun stafrænnar þjónustu krefjandi, þrátt fyrir að ástandið sé tímabundið.
• Aðstæðubundin fötlun: Umhverfis- eða samhengisþættir (t.d. að nota síma í björtu sólarljósi eða þegar fólk sinnir mörgum verkefnum í einu ) geta þau takmarkað getu einstaklings til að nota stafrænt efni. Þó þessar aðstæður séu ekki varanlegar skapa þær aðgengi áskoranir sem vel hönnuð vefsíða getur hjálpað til við að draga úr.

Að auki verður eldra fólk í Evrópu fyrir auknum áhrifum af aðgengis vandamálum. Í Bretlandi segjast 22% fólks vera með örorku, en það hlutfall hækkar í 46% meðal fólks á lífeyrisaldri (samkvæmt landstölfræði). Þegar við eldumst upplifum við öll breytingar á getu okkar, sem gerir aðgengilega vefhönnun að nauðsyn til lengri tíma litið fyrir alla.

Fyrir fyrirtæki og eigendur vefsíðna er fjárfesting í vefaðgengi ekki aðeins regluvarsla heldur einnig stefnumótandi ákvörðun. Hún tryggir að þú náir til breiðari markhóps og tryggir stafræna viðveru þína til framtíðar.

Hvernig er vefaðgengi mælt?

Vefaðgengi er mælt samkvæmt Leiðbeiningum um aðgengi að vefefni (WCAG), safni alþjóðlegra staðla sem miða að því að gera vefefni aðgengilegt fyrir fatlað fólk. WCAG hefur þrjú samræmisstig: A, AA og AAA, þar sem hvert stig setur stigvaxandi aðgengiskröfur.

Fyrir flestar stofnanir er markmiðið að uppfylla WCAG 2.1 AA, þar sem það er það stig sem er krafist í mörgum aðgengis reglugerðum, þar á meðal evrópskum aðgengislögum. Að uppfylla WCAG 2.1 AA staðlana tryggir að vefsíðan þín mæti flestum aðgengisþörfum.

Fylgni og lagalegar skyldur

Fyrir þá sem enn eru ekki sannfærðir um siðferðileg og viðskiptaleg rök fyrir bættu vef aðgengi ættu lagakröfur vekja athygli: Grein okkar um Evrópsku aðgengislögin (EAA) fer nánar í hvernighrafist er að, fyrir 28. júní 2025, verði meirihluti opinberra og einkarekinna stofnanna að tryggja að vörur þeirra og þjónusta séu aðgengilegar fötluðu fólki á jafningjagrundvelli við aðra.

Ef ekki er farið að ákvæðum gæti það leitt til lagalegra áhrifa, þar með talið sekta og viðskiptatakmarkana. 

Hvað felst í  EAA samræmi?

Samkvæmt Evrópsku aðgengislögunum verða vefsíður, þjónusta og stafrænar vörur að vera hannaðar þannig að þær séu aðgengilegar fyrir fólk með fötlun, í samræmi við WCAG 2.1 AA staðla. Fylgni við lögin felur í sér eftirfarandi lykilkröfur:

1. Samræmi við WCAG 2.1 AA staðla: Vefsíður og stafræn þjónusta verða að uppfylla skilyrðin sem lýst er í WCAG til að teljast aðgengilegar.
2. Yfirlýsingar um aðgengi: Stofnanir verða að leggja fram aðgengisyfirlýsingu sem lýsir því hvernig vefsíður þeirra og þjónusta uppfylla aðgengisstaðla. Þetta hjálpar notendum að skilja hversu mikið aðgengi þeir geta búist við og veitir gagnsæi.

Eins og með GDPR áður en það kemur mun EAA krefjast verulegra breytinga fyrir margar stofnanir. Því miður eru mörg fyrirtæki enn ómeðvituð um eða óviðbúin þessum nýju reglugerðum.

Að lokum snýst vefaðgengi ekki bara um samræmi við staðla – það snýst um að byggja upp aðgengilegri og notendavæni vef fyrir alla. Hvort sem um er að ræða tímabundna, aðstæðubundna eða varanlega fötlun, hjálpar aðgengileg hönnun öllum notendum að nota stafrænt efni á þann hátt að það hafi merkingu fyrir viðkomandi. Þeta veitir fyrirtækjum tækifæri til að ná til breiðari markhóps á sama tíma og það bætir orðspor þeirra.

Nú er rétti tíminn til að grípa til aðgerða, ekki aðeins til að forðast sektir, heldur einnig til að vera hluti af aðgengilegri stafrænni framtíð. Kynntu þér frekar þjónustu okkar við aðgengisúttektir og vinnu við úrbætur.